ฉันได้ถามอิมามอะลี (อ) ว่า “ศัตรูที่อันตรายที่สุดของมนุษย์คือใคร?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “ศัตรูที่อันตรายที่สุดของมนุษย์ คือความโกรธและอารมณ์ปราถนาของมนุษย์เอง ซึ่งถ้าหากมนุษย์สามารถเอาชนะสองสิ่งนี้ได้ หรือสามารถควบคุมมันได้ มนุษย์ก็จะมีฐานภาพที่สูงส่งขึ้น และบรรลุสู่เป้าหมายที่แท้จริง”
ฉันได้ถามต่ออิมามอะลี (อ) อีกว่า “แล้วมนุษย์ยังมีศัตรูอื่นที่จะต้องระมัดระวังอีกหรือไม่?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “มีซิ ยังมีศัตรูที่ร้ายกาจอยู่อีก และหากเจ้าไม่ระมัดระวัง เจ้าก็จะมีแต่ความเสียหาย นั่นคือ “กิเลศตัณหา” ของเจ้าเอง ซึ่งเป็นศัตรูที่ร้ายกาจที่สุดในเหล่าบรรดาศัตรูที่เจ้ามี จงพยายามเอาชนะมันให้จงได้ มิฉะนั้นแล้วมันจะทำลายเจ้าจนหมดสิ้น (เนื่องจากว่าบ่อเกิดแห่งความชั่วร้ายต่างๆ การนินทาใส่ร้าย การกดขี่ข่มเหง การคอรัปชั่น การทำให้เสียชื่อเสียง การแบ่งพรรคแบ่งพวก การก่อสงคราม การเข่นฆ่า ความขัดแย้ง ฯลฯ ล้วนมาจาก “กิเลศตัณหา” ทั้งสิ้น ดังนั้นเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่มนุษย์จะต้องต่อสู้กับศัตรูเช่นนี้อย่างแข็งขัน อย่าปล่อยโอกาสให้มันเข้ามาครอบงำ หรือมีอำนาจเหนือ แม้เพียงเสี้ยววินาที)
ฉันจึงได้ถามแก่ท่านอิมามอะลี (อ) ต่ออีกว่า “คุณสัญลักษณ์ของศัตรูภายนอกมีอะไรบ้าง และเราจะรู้จักพวกมันได้อย่างไร?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “บุคคลซึ่งไม่แยแสต่อความเป็นอยู่ และความสุขของเจ้า เขาคือศัตรูของเจ้า”
ฉันได้ถามจากอิมามอะลี (อ) ต่อว่า “คุณลักษณะอื่นยังมีอีกหรือไม่?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “บุคคลซึ่งไม่กล่าวตักเตือนเจ้าในข้อบกพร่องของเจ้า และเมื่อเจ้าไม่อยู่ เขาจะกล่าวนินทาเจ้า เขาคือศัตรูของเจ้า จงออกห่างจากเขาเสีย”
ฉันได้ถามอิมามอะลี (อ) ต่ออีกว่า “ข้อเท็จจริงของการเป็นศัตรูกับเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน คือสิ่งที่ถูกต้องหรือไม่?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบแก่ฉันว่า “บุคคลใดก็ตามที่เขาเป็นศัตรูกับเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน เขาจะได้ลิ้มรสมรรคผลแห่งการเป็นศัตรูในที่สุด (ดังนั้นหากมีความเป็นไปได้ จงพยายามอย่าตั้งตนเป็นศัตรูกับเพื่อมนุษย์ด้วยกันอย่างเด็ดขาด เพราะมันไม่ได้สร้างคุณประโยชน์ใดๆ แก่มนุษย์เลย)
ฉันได้ถามอิมามอะลี (อ) ต่ออีกว่า “เราควรจะจัดการและเผชิญหน้ากับศัตรูอย่างไร?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบแก่ฉันว่า “จงทำการปฎิรูปเปลี่ยนแปลงศัตรูเสีย เนื่องจากว่าบุคคลใดก็ตามที่เขาได้ทำการปฏิรูปและเปลี่ยนแปลงศัตรูของเขา พลังอำนาจจะเพิ่มพูนขึ้นในตัวของเขา”
ฉันได้ถามยังอิมามอะลี (อ) ต่ออีกว่า “การเปลี่ยนแปลง และปฎิรูปศัตรูต้องทำอย่างไรบ้าง?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “การปฎิรูปเปลี่ยนแปลงศัตรู คือการพูดคุยด้วยวาจาที่ไพเราะ และปฎิบัติด้วยมารยาทที่ดีงาม การปฏิบัตสิ่งนั้นต่อศัตรูคือสิ่งที่ดีกว่า และง่ายกว่าการเผชิญหน้ากับพวกเขาด้วยความเจ็บปวด หรือเอาชนะด้วยโศกนาฎกรรมแห่งสงคราม”
ฉันได้ถามอิมามอะลี (อ) ต่ออีกว่า “เราสามารถไว้วางใจศัตรูได้หรือไม่?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบแก่ฉันว่า “จงอย่าไว้วางใจศัตรูเป็นอันขาด ถึงแม้ว่าศัตรูจะแสดงความรักความผูกพันธ์แก่เราอย่างมากมายก็ตาม”
ฉันได้ถามคำถามสุดท้ายเกี่ยวกับศัตรูแก่ท่านอิมามอะลี (อ) ว่า “ถ้าหากศัตรูนั้นเป็นผู้อ่อนแอ เราต้องมีท่าทีเช่นไร?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “จงอย่ามองข้ามศัตรูเด็ดขาด ถึงแม้ว่าพวกเขาจะเป็นผู้อ่อนแอ และไร้ความสามารถมากเพียงใดก็ตาม”
แปลและเรียบเรียง เชคมาลีกี ภักดี
